Abertura Konsulta públika ba preparasaun Relatóriu Estadu Timor-Leste Kona-ba Implementasaun Direitu Ekonómiku, Sosiál no Kulturál (PIDEKS)


Timor Plaza Sua. Exa. Vice-Ministru da Justiça (MJ), Dr. José Edmundo Caetano, loke diskusaun meza redonda iha Salaun Timor Plaza, Kinta-feira, 10 September 2020.
Ministériu Justisa servisu hamutuk ho Unidade Assesoria Direitus Humanus ONU iha Timor-Leste organiza hodi halo konsulta públika iha nivél Nasionál ho modelu diskusaun meza redonda ho autor importante hosi liña Ministériu responsavel, Sosiedade Sivil no Instituisaun Independente sira.
Objetivu prinsipál husi diskusaun meza redonda ne’e maka atu rekolla informasaun ne’ebé lós no kredivel hodi kompleta informasaun ba relatóriu inisiál ba Paktu Internasional Direitu Ekonómiku Sosiál no Kulturál.
Ita hotu hatene, hafoin Timor-Leste restaura ninia Independénsia iha loron 20 fulan Maiu 2002, liu tiha tinan ida, iha tinan 2003 Timor-Leste konsege ratifika Konvensaun Direitus Umanus sai hanesan padraun legál ba Timor-Leste.
Durante Timor-Leste ratifika ba Paktu Internasionál hirak ne’e, Timor-Leste submete ona relatóriu inisiál hat (4) no relatóriu progresu sira inklui relatóriu kombinasaun daruak no datoluk ba Konvensaun Direitu Labaraik. Ministriu Justisa mós submeter ona relatoriu inisiál Paktu Direitu Sivil no Politika ba Konsellu Ministru hodi hetan aprovasaun.

Estadu rekoñese tarde ona liu tinan 10 resin hodi submeter ninia relatóriu inisiál ba komité PIDEKS. Estadu Timor-Leste ho esforsu tuir kbi’it hodi kumpre obrigasaun hanesan Estadu-parte hodi relata no submeter relatóriu inisiál kona-ba implementasaun direitu sira ne’ebé haktuir ona iha paktu ne’e.
Alvu informasaun konsulta públika hosi munisípiu neen (6); Munisípiu Ermera, Manufahi, Manatutu, Bobonaro, Viqueque no RAEOA-Oe-cusse. Fontes prinsipál ba konsulta públiku maka hanesan, komunidade sira, autoridade lokál, reprezentante sosiedade sivíl, representante ajente saúde, reprezentante professor/profesóra, reprezentante Ministériu iha Munisipiu no reprezentante PDHJ iha rejionál.
Ministériu Justisa hahú daudaun elabora ezbosu relatóriu inisiál husi dadus no informasaun prelimínaria ne’ebé iha ekipa tekníka sira rekolla liuhosi peskiza, konsulta públika iha nível munisipíu no informasaun mai husi liña ministériu sira.

Iha diskusaun meza redonda iha aprezentasaun hosi Asosiasaun HAK no La’o Hamutuk kona-ba oinsa implementasaun ba Direitu Ekonómiku, Sosiál no Kulturál iha Timor-Leste, no sei halo intervensaun husi liña Ministérial sira. Informasaun sira ne’ebé hetan durante diskusaun ne’e sei inkorpora iha relatóriu no sei aprezenta ba Konsellu Ministru hodi hetan Apresiasaun no Aprovasaun antes submete ba komité Paktu Internasional Direitu Ekonómiku, Sosiál no Kulturál.
Diskusaun ne’e partisipa hosi Adjunta Provedóra Direitus Humanus, Sra. Benisia E. Magno, Assessora Direitus Umanus-ONU ba Timor-Leste, Sra Claudia Diaz, Komisaria Komisaun Direitu Labarik, Diretores sira husi liña ministeriu responsavel sira no Organizasaun Sosiedade Sivíl.

Media Gabinete Vice MJ