Thailandia , 18-21 fevereiru 2013 Vise Ministru Justisa, Ivo Valente hamutuk ho funsionariu publiku hanesan Direktur Nasional Servisu Prisionais e de Reinsersaun Sosial Prisaun Sr. Helder Cosme Marcal Belo, Direktur ADN (Ajensia Dezenvolvimentu Nasional).

Sr. Samuel Marcal, Direktora Reisersaun Sosial Sra. Carmen da Cruz, Sra. Helena M. Gomes representante Guarda Prisaun, Sr. Cipriano da C.G. das Neves, representante Komisaun Nasional ba Direitu Labarik.

Iha loron primeiru delegasaun husi Timor-Leste halo sorumutu ho entidades sira iha Departamentu Observasaun no Protesaun ba Juvenil iha Ministériu Justisa Thailandia nian, iha sorumutu ne’e Delegasaun Timor-Leste simu diretamentu husi Dirétur Jerál ba Departamentu refere ho nia staaf tomak.

Iha sorumutu ne’e Dirétur Jerál ba Departamentu Observasaun no Protesaun ba Juvenil informa katak Departamentu ida ne’e nia servisu maka oinsa halo observasaun ba labarik sira ne’ebé konflito ho lei (liu-liu konsumu droga sira), iha sorumutu ne’e halo deskusaun mós kona-ba standarte internasionál sira hanesan Mata Dalan Beijing, Riyadh no-mós mata dalan Internasionáis sira seluk.

Dirétur Jerál ne’e salienta katak Departamentu Observasaun no Protesaun ba Juvenil iha ninia staaf sufisiente no iha ninia edifisiu rejional 95 iha Thailandia laran.

Departamentu ne’e mos iha ninia programa dezenvolve labarik nia kapasidade iha prizaun no-mós iha seksaun peskiza no dezenvolvimentu prizaun adultus nian.

Delegasaun Timor-Leste halo sorumutu mós ho Departamentu Proibisaun, no iha sorumutu ne’e Deretora ba Departamentu ne’e informa katak Departamentu ne’e iha ninia programa importanti hirak mak hanesan treinamentu ba labarik no adultos sira iha prizaun no kooperasaun no Juiz sira iha kazu labarik no adultos konflitos ho lei kontinua ho vizita kortezia iha sentru treinamentu ba prijoneirus, tipu treinamentu sira mak hanesan kursu koputador, edukasaun vokasional, eskola naun formal, karpinteiru no mekaniku.

Iha loron tuir mai delegasaun Timor-Leste mós halo vizita kortezia ba sentru treinamentu vokasional, sentru rehabilitasaun moras mental, sentru rehabilitasaun ba konsumador narkoba no sentru treinamentu ba abilidade moris (life skiil).

Alien-de ne’e halo vizita mós ba laboratoriu ne’ebé mak halo ezame ba labarik no adultus sira ne’ebé konsumu narkoba. Iha vizita kortezia ne’e sua xelensia Vice Ministru Justisa Ivo Valente, hato’o nia apresiasaun ba dirijenti sira iha sentru treinamentu no-mos sentru rehabilitasaun tanba sentru sira ne’e dezenvolvidu no rekursu humano ida ne’ebé profesionalsmu tebes bainhira halo atendementu, liu-liu atendementu moras mental (bulak) sira.

Iha loron ikus delegasaun husi Timor-Leste mós halo vizita ba Ministériu Públiku no tribunal hodi hare no rona knar instiutisaun 2 ne’e nian, liu-liu iha prosesu simu keixa julgamentu ba kazu labarik konflito ho lei.Estudu ida ne'e hetan apoiu husi UNODC (United Nations Office on Drugs and Crime).

Cipriano da C.G. das Neves KNDL