SETP Hala’o Lansamentu Kuda Batar Iha Lospalos

SEKRETÁRIU Estadu das Terras e Propriedade Jaime Xavier Lopes iha loron Kinta, 6 fulan-Dezembru 2012 foin lalais ne’e hala’o lansamentu hodi fó aluga rai estadu ho ninia luan hektáres 35.000 ba Great Leste hosi Indonézia hodi hala’o projetu kuda batar no sei halo industria batar iha Lospalos, Distritu Lautem.

SETP mós hateten, ita tenk I hahu halo halo dezenvolvimentu ba ita nia nasaun, tanba nasaun ne’e ukun aan tinan 10 ona, presiza dzenvolvimetu atu hala’o iha ita nia rai laran tanba dezenvolvimentu importante atu hari.

“Rai maka ema nia moris, ho rai ita bele halo buat ruma, tanba rai maka ohin loron ita mos bele ukun rasik-an no rai mós maka baze ba investimentu no desenvolvimentu iha nasaun ida.

Tanba ne’e ita tenke uza rai ho dia-di’ak, no labele hosik espasu rai ida abandonadu hela. Ita uza rai ne’ebé iha hodi fó benefisiu ba ita nia an rasik no mós ba ema seluk,” dehan Jaime.

Iha lansamentu ne’e hahu ho fila-rai uza traktór ne’e hetan partisipasaun hosi Vise Ministru Agrikultura, Sekretáriu Estadu das Terras e Propriedades, Sekretáriu Estadu Pekuária, SEAPRI no SEIeC, inklui mós Administradór distritu Lautem no lider komunitaria iha fatin refere.

Nia salienta mós timoroan hotu tenki halo buat ruma ba nasaun Timor-Leste, Ukun-an ba tinan sanulu ona maibé halo ona saida ba nasaun, nune’e nasaun ne’e presiza dezenvolvimentu hodi hamenus dezenpregu.

Tan ne’e Timór-Leste presiza investor sira ne’ebé iha osan no hakarak mai investe iha Timor-Leste, hodi halo buat di’ak ruma ba nasaun ne’e, liu-liu ba Distritu Lautem.

Maibe, ema hotu tenki hatene katak, investór sira ne’ebé mai investe iha TL presiza timoroan toma nia kontribuisaun no koperasaun ida di’ak hodi kria ambiente ne’ebé hakmatek, para sira mós bele sente nasaun ne’e hanesan sira nian.

“ Buat idatan maka ita presiza hatene katak, Lei rai ne’ebé antes ne’e IV governu entrega ba Parlamentu Nasionál hodi aprova maibé veta tiha hosi Eis Prezidente Repúblika no V Governo konstitusionál liu hosi Ministériu Justisa, iha loron 23 fulan Novembru 2012 foin lalais ne’e, halo hikas konsulta públiku, iha konsulta públikú refere, fó mós tempu ba públiku ho durasaun loron 30, hodi bele hatama informasaun ruma karik iha mudansa konaba artigu ruma iha lei ne’e nia laran,” Jaime Hateten.

Nia mós husu ba komunidade sira atu labele fa’an rai, tanba rai sei la aumenta tan, maibé ema maka sei aumenta ba bei-beik, nune’e bainhira fa’an rai, hanesan mós fa’an jerasaun foun sira nia futuru, no sei halo ema seluk maka goza.

Sekretáriu Estadu ne’e salienta mós, Timór-Leste hakarak sai hanesan nasaun seluk ne’ebé adiantadu, agora tenke hahuu ho dezenvolvimentu, Desenvolvimento ne sei la mai mesak, karik timoroan la fó liman ba malu hodi servisu hamutuk.

Jaime husu ba Investór Great Leste katak, Rai ne’ebé Governo liu hosi Sekretáriu Estadu das Terras e Propriedades halo kontratu ba aluga, tuir akordu ne’ebé hakerek ona iha kontratu ba aluga nian ne’ebé iha, labele utiliza fali ba halo buat seluk.

Tanba tuir nia, bainhira la kumpri regra hirak ne’ebé iha, maka governu liu hosi Sekretáriu Estadu das Terras e Propriedades bele hapara kontratu ne’ebé halo ona.*

Ananias Babo Horta

Media no Dokumentasaun SETP