MINISTRU JUSTISA INTERINU DIALOGO INTERMINISTERIAL HO KOMUNIDADE IHA BETANO

Betonu/Manufahi, 28/ 2/2023, Sua Exselensia Ministru Justisa Interinu Dr. José Edmundo Caétano (Saka Timor) Prezensa iha Dialogo Interministerial ho Komunidade Afetadu ba Projeto Refinaria iha Betonu/Manufahi.
Dialogo refere prezensa husi Ministru justisa Interinu Dr. José Edmundo Caetano, Ministru Petroleo no Miniarais, Secretariu Estado Terras Propriedades Sr. Eldino Rodrigues, Diretores Nasional husi Terras Propriedades ho nia Chefe departementu sira no partisipa mos husi Vise Prezidente Timor Gap, Administrador Munisipiu Manufahi, Komandante PNTL Munisipiu Manufahi, Autoridades Lokais, Diretores no hamutuk ho Komunidades Afetadus 27 Parselas.

komunidade Betanu nebe afetadu ba projetu refere. Dialogo ne’e organiza husi ekipa Timor Gap servisu hamutuk ho linhas Ministériais sira husi Ministériu Justisa ho ekipa Terras no Propriedades, no hala’o iha salaun Administrasaun Munisipiu Manufahi.
Iha dialogu refere, ekipa husi Servisu Nasionál Kadastrais ho Terras no Propriedades husi Ministériu Justisa, hala’o mos dizeminasaun Lei konaba Rai no Propriedades ba Komunidade afetadu sira nune’e bele intende diak liu tan Lei hirak ne'e, bele solusiona problema disputa refere.

Ministru Petróleu no Minerais, Dr. Victor da Conceição Soares liu husi diskursu iha abertura ba dialogu refere hateten " Agradese tebes ba ekipa linhas Ministérias sira husi Ministériu Justisa ho Terras no Propriedades, no Admimistrador Munisipiu Manufahi, Xefe Suku no Xefe Aldeia hodi servisu hamutuk ho ekipa tékniku sira husi Timor Gap, bele realiza ona dialogu ne'e, no liu husi dialogu bele buka solusaun no justisa ne'ebé mak justu ba disputa entre komunidade afetadu husi Aldeai rua hamutuk 27 parselas ho estadu, tamba ne’e Ministériu Petróleu no Minerais hamutuk ho Instituisaun tutela Timor Gap, hanesan Utilizador ba terenu refere, hodi bele halo dezenvolvimentu liu husi Projetu Refinaria iha área Betano, tan ne'e mak Ministériu Justisa mak Lei no Konstituisaun fo kompetensia hodi administra, rai no propriedades hotu mak sai hanesan patrimoniu estadu nian, hodi nune'e bele halo mediasaun hodi buka solusaun ho komunidade afetadu sira".
Ministru Justisa Interinu hateten, liu husi dialogu bele rona direita perkupasaun komunidade afetadu sira, hodi labele kria injustisa ba komunidade afetadu sira, no solusaun ida ho amigavel, pasífiku no justu, atu nune'e parte hotu bele satisfeitu ho prosesu iha dialogu ne'e, maibe prosesu hotu la’o tuir Lei ne'ebé mak vigora".

Liu husi Dialogu Interministérial ho Komunidade afetadu hamutuk 27 parselas iha área Projetu Refinaria, Betano ne'e, konsege solusiona. Afetadu ba Projetu refinaria ne'e, agradese mos ba ekipa linhas Ministériais husi Ministériu Justisa ho Terras no Propriedades no ekipa tékniku Timor Gap, no ho disponibilidade tomak sei hamutuk asina akta hodi hein ba prosesu pagamentu, no ba komunidade nain husi 14 parselas mak seidauk hetan solusaun, sei iha prosesu laran, antes Ministru Petróleu no Minerais hamutuk ho Ministru Justisa interinu no Sekretáriu Estadu ba Terras no Propriedades sei foti desizaun polítika iha tempu mai, hodi solusiona komunidade nain ba 14 parselas ne'ebé mak sedauk hetan solusaun, hafoin ekipa tékniku sira sei tun ba halao tan verifikasaun detailhu iha parsela refere.

Arcanjo Viana das Neves
Media Gabinete Vice Ministru Justisa