Dili, Iha loron Quinta-Feira 29 Janeiro 2015, Ministro da Justiça, Sr. Dionísio Babo ho ekipa tekniku husi Direcção Naçional de Assessor Jurídica e Legislação (DNAJL) Ministériu da Justisa (MJ) halo diskusaun ho Deputadu sira husi Komisaun B-Parlamento Nacional nian konaba ba Proposta Lei Organizasaun Investigasaun Kriminal (LOIC). Iha nia aprezentasaun, Sr. Ministru Babo hatete katak, proposta Lei ida ne’e importante tebes atu hodi hatúr k’nar ka area nebé maka saí hanesan kompetensia husi polisia investigasaun nian.

“Hanesan Ita hotu hatane katak, iha Ita nian rai, agora dadaun existi ona polisia investigasaun 4 (hat) maka hanesan SIK-PNTL, PCIC, Servisu Migrasaun no CAC. Atu orgaun polisia investigasaun 4 (hat) ne’e la bele iha dupla ou soke malu ba halo investigasaun, ho ida ne’e maka ita persiza duni establese LOIC ne’e atu define kona ba ida-idak nia área ba investigasaun nian. Maske nune’e, investigasaun kriminal hirak ne’e hotu, bela la’o wainhira iha ona orientasaun husi Procurador, tamba Ministério Público maka nain ba asaun penal”, nia sublinha liu tan.

Iha diskusaun ne’e, konsege hamosu duni debate ida klean ho deputado sira ne’bé tarata ba asuntu defesa, seguransa no estrangeiro ne’e. Komisaun B ne’ebé lidera husi Sr. Deputado David Dias Ximenes “Mandati” ne’e, foka liu ba kestaun politika Governo nian hodi hamosu orgaun polisia foun ne’ebé hanaran PCIC (Polisi Ciêntifika ba Investigsaun Criminal) ho nia mandatu sira nomos relasaun servisu ho orgaun polisia investigasaun sira seluk ne’ebé establese tiha ona hanesan Servisu Investigasaun Criminal (SIC)- PNTL nomos CAC rasik.

Haré ba objetivu husi establese PCIC nian ne’ebé atu hodi hatan ba krime sira ne’ebé mais komplexu no organizadu, ho nune’e, hakarak ka la kohi, Timor Leste tengki iha duni polisia investigasaun kriminal ida ne’ebé mais espesializadu ba área hirak ne’e.

Maske Timor-Leste iha orgaun polisia investigasaun ne’e 4 (hat), konaba fiskalizasaun ba sira nia servisu, sei mai husi Ministério Público. Atu dehan deit katak, maske akontese krime ida, no krime refere tama ona kompetensia husi polisia investigasaun ida nian, maibe Procurador iha nafatin kompetensia atu hatudu polisia investigasaun ida ne’ebé mak sei ba halo investigasaun ba krime refere.
Iha proposta lei ne’e rasik, artigu ida ne’ebé sai mos pontu ba diskusaun nian maka, konaba kooperasaun institusional nian.

Tamba iha obrigasaun entre orgaun polisia kriminal hirak ne’e atu halo kolaborasaun diak no servisu hamutuk hodi halo prevensaun nomos investigasaun ba krime ida. Dever kolaborasaun instituisional ne’e sai hanesan obrigatoriu.

Diskusaun durante horas 3 (tolu) resin ne’e, ikus mai termina ho hanoin hamutuk ida katak, los duni, Timor Leste presiza duni lei LOIC ne’e, atu haforsa servisu investigasaun kriminal nian ne’ebé ho rohan atu haforsa sistema justisa ne’e rasik. Tuir planu, proposta LOIC ne’e, sei agenda ba diskusaun iha plenaria Parlamento Nacional nian iha tempu besik nia laran.

(Mize Correia/DNAJL)