Durante loron 2 nia laran (27-28 Juñu 2013), hola fatin iha Centro Formação Jurídica (CFJ) Caicoli, ekipa lejislador Timor oan ne’ebé hak’nar aan iha Direcção Nacional da Assessoria Jurídica e Legislação (DNAJL) Ministério da Justiça (MdJ) hahú halo aprezentasaun no diskusaun ba projeitu lei konaba medisaun, konsiliasaun no arbitrajem ne’ebé sira prepara dadaun ne’e. Durante loron 2 ne’e, ekipa lejislador DNAJL nian halo diskusaun tekniku ho ekipa lejislador mai husi MdJ Japaun. Ekipa husi MdJ Japaun ne’e kompustu husi assessor juridiku husi JICA nain 2 (St. Kenta Komatsu no Sr. Itaru Chiba), prokurador nain 2 husi International Cooperation Department (ICD) MdJ Japaun (Sr. Hiroshi Suda no Sr. Yasuhiko Tsuji) no Prof. Tsuneo NIKI husi Universidade Osaka, Japaun.

Partisipasaun MdJ Japaun hanesan implementasaun ba akordu bilateral entre nasaun 2 iha area kapasitasaun rekursu humanus seitor da justisa nian.

Tuir Direitor DNAJL, Nelinho Vital hateten katak :”koopeasaun entre DNAJL ho ICD MdJ Japaun ne’e hahú kedas iha 2009. Ba tinan ida ne’e, parte kooperasaun sei foka liu ba kapasitasaun lejislador DNAJL nian iha parte hakerek lei konaba mediasaun nian”.

Kooperasaun ho MdJ Japaun ne’e iha natureza ida atu estuda hamutuk, peskiza hamutuk no estuda hamutuk. “Sira (MdJ Japaun) mai fahe sira nia experiensia nomos sira nia matenek atu hodi ajuda lejislador DNAJL ba prepara projeitu lei ida ne’e to’o remata. Importante katak, Timor oan sira mak kaer prosesu inklui ba foti desizaun ba projeitu lei ida ne’e”, informa liu tan Direitor Vital.

Tuir observasaun, durante loron 2 seminar ne’e, hatudu antusiasmu bot husi parte Timor oan sira atu rona nomos halo diskusaun ho ekipa husi MdJ Japaun.

Durante diskusaun konsege hamosu konkluzaun lubuk ida ba ekipa lejislador DNAJL ne’ebé prepara esbosu lei ne’e, hanesan kualifikasaun atu sai mediador, formasaun ba mediador sira nomos konaba legalizasaun ba rezultadu husi mediasaun ne’e rasik. Tuir Sr. Honorio Magalhães, Xefe Dep. Politika Lejislativa DNAJL nian informa katak: “diskusaun tekniku ho ekipa MdJ Japaun foin maka halo ba dala uluk hodi diskuti esbosu lei mediasaun nian, no tuir planu sei halo diskusaun dala rua tan iha tinan ida ne’e nia laran. Razaun halo diskusau ho Japaun tamba aliende ita nia sistema justisa hanesan ho sira (Sivilista), no hanesan ita hotu hatene Japaun iha sistema mediasaun ida diak tebes”.

Diskusaun loron 2 ne’e partisipa mos husi instituisaun relevante hanesan PDHJ, MSS, Polisi Comunitaria-PNTL, SEPFOPE, sosiadade sivil nomos formandus iha CFJ.

@Florindo da Costa, DNAJL