SEKRETÁRIU Estadu Terras no Propriedade (SETP) Jaime Xavier Lopes, iha loron Sexta, 24 fulan-Maiu 2013 foin lalais ne’e, hala’o lansamentu ba relatóriu Peskiza komunidade nia lian kona-ba rai iha salaun enkontru Yayasan Hak Farol Dili.

Iha lansamentune’e SETL liu hosi ninia intervensaun hateten, rai sai prekupasaun ba ema hotu tanba ne’e rai sai fatór determinante ba ema idaidak nia moris loroloron.

Jaime hateten, prekupasaun sira ne’e hotu la’ós deit governu maka prekupa maibé hanesan entidade hotu iha prekupasaun kona-ba problema rai.

Peskizia ne’ebé maka ONG sira halo ne’e tuir SETP, hanesan mós halo buat di’ak ruma hodi ajuda governu, husu atu rezultadu peskiza ne’e hato’o ba iha governu liu hosi SETP hodi bele haree, ne’e la’ós perkupasaun gobernu nian deit maibé, entidade sira tomak, nune’e bele halo buat di’ak ruma ba nasaun TL.

Iha lansamentu ne’ebé hetan partisipasaun masimu hosi membru ONG sira ne’e, Jaime hatutan kontribuisaun ONG sira nian boot tebetebes, tanba sira mós iha hanoin ne’ebé pozetivu ba iha Estadu ida ne’e.

“Ha’u sempre ko’alia ho komunidade sira ne’ebé iha baze kona-ba oinsa sira atu uza sira nia rai, nune’e mós karik sira uza rai estadu nian ruma oinsa nia prosesu legál ba uza rai estadu no ha’u mós husu ba komunidade sira iha fatin ne’ebé deit, bainhira mosu problema ruma kona-ba rai tenki buka rezolve ho ulun malirin.” Tenik Jaime.

Iha lansamentu ne’e sira prezidenti bor ba fundasaun haburas nian hateten, ne’e hanesan pasu pozetivu ida ba iha fundasaun haburas ho rede ba rai, tanba bele susesu hodi halo peskiza kona-ba problema rai ne’ebé maka durante ne’e komunidade sira infrenta iha baze.

Reprezentante Country Direktur UNDP iha TL, João Pereira kestiona mós katak, problema rai sai hanesan problema ne’ebé komplexu tebes, peskiza ne’e importante tebes ba povu nia moris, nune’e peskiza refere sei la para iha ne’e maibé nia sei kontinua nafatin bainhira povu sira sei halerik kona-ba problema rai.

Peskiza ne’e rasik hetan apoiu hosi Trocaire, Haburas Foundation, Oxfam no UNDP ho nia durasaun fulan 6, fatin ne’ebé sai tarjétu ba piskiza ne’e maka hanesan Distritu Ermera kona-ba plantasaun Fatubesse inklui mós distritu sira seluk ne’ebé iha problema kona-ba rai no liu hosi peskiza ne’e fundasaun haburas no rede ba rai hakerek livru ida ho nia título komunidade nia lian kona-ba rai no nia mahar pájina atusrua resin.