PROPOSTA LEI PROSEDIMENTU KONSESAUN INDULTU APROVA ONA IHA PARLAMENTU NASIONÁL

DÍLI, PN – Diskusaun jeneralidade Proposta Projetu Lei N.º 30/III (3a) kona-ba Prosedimentu Konsensaun Indultu aprova ona ho vótu 46 iha Plenária Parlamentu Nasionál (PN), iha Díli, loron Tersa-Feira (05/04/16).

Diskusaun Proposta Projetu lei prezide hosi Prezidente Interinu Parlamentu Nasionál Aderito Hugo da Costa, ne’ebé partisipa hosi membru PN hamutuk 46 deputados. Iha sesaun votasaun, 46 deputados fó-vótu afavór, no laiha vótu kontra no abstensaun.

Antes hahú diskusaun plenária iha loron primeiru, Segunda-Feira (04/04/16), Prezidente PN Aderito fó tempu uluk ba Prezidente Komisaun A, Comissão assuntos Constitucionais, Justiça, Administração Pública, Poder Local e Anti-Corrupção Deputada Carmelita Caetano Moniz; no Relatór Deputadu Joaquim dos Santos hodi le’e sai relatóriu no paraser komisaun nian.

Ministru Justisa Ivo Valente iha plenária ne’e haktuir, “produsaun Lei Konsesaun Indultu manifesta preokupasaun sosiedade sívil no públiku nian hodi garante kritériu proporsionalidade no seguransa jurídika nian; hamutuk artigu 10 iha proposta lei ne’e nia laran hodi define limite ba indultu, data konsesaun indultu, faze prosesuál hodi rona entidades relevante sira no oinsá mak aprezenta ema-kondenadu sira hodi hetan indultu.”

Iha diskusaun loron-rua nia laran, membru PN foka liubá kestaun estrutura lei, uzu termu iha titúlu lei no sá benefisiu lei ne’e ba iha interese povu no Estadu nian. Aliénde ne’e, mosu mós kestaun oinsá mak limite indultu ba ema-kondenadu ho tipu krimi bót no krime transnasionais; por ezemplu crimes graves – homecido, terrorismu, droga, korrupsaun, tráfiku umanu, violasaun sexuál hasoru minoridade, no seluk-seluk tán.

Tuir Ministru Ivo katak, “Projetu Lei Prosedimentu Konsesaun Indultu hodi estabelese prosedimentu aplikavel tuir artigu 122, Kódigu Prosesu Penál atu nune’e oinsá mak fó idultu, totál ka parsiál hanesan medida grasa ba ema-kondenadu sira (prizioneiru), hanesan mós haktuir ona iha alínea i) hosi artigu 85 Konstituisaun Repúblika, konsesaun indultu kabe ba iha kompeténsia ekskluziva Prezidente-Repúblika nian, maské tenke rona Governu.”

Hafoin intervensaun hosi Ministru Justisa, Prezidente Meza loke tán intervensaun hosi deputados sira. Prosesu intervensaun sira, hatudu momós importansia lei ida ne’e, no tuir planu katak diskusaun espesializada iha Komisaun A Parlamentu Nasionál ne’ebé limite ba reprezentasaun Bankada Parlamentáriu de’it, maibé kada Bankada Parlamentáriu sujere atu diskusaun espesialidade lori ba iha plenária hodi enrikeza idéias no reflete desizaun hamutuk antes lori ba iha aprovasaun artigu idak-idak, no aprovasaun ba finál globál.

Plenária remata iha tuku 11:30 meudia, no meza PN deside sei halo plenária ba diskusaun espesialidade nian iha semana oin, loron Segunda-Feira (11/04/16).

Akompaña Ministru Justisa iha plenária ne’e mak; Diretór DNAJL Nelinho Vital, Diretór DNSPRS Heldes Cosme Marçal Belo, Assessór Jurídika Ministru Justisa João Pedro Campos no Assessór DNAJL José Edmundo Caetano.

Maria de Lourdes Xavier Lin
Media Officer
Gabinete Ministru Justisa