SETP Hala’o Dialogu Kona-ba Problema Rai Iha Vikeke no Lautem

SEKRETÁRIU Estadu Terras Propreidades, (SETP) Jaime Xavier Lopes iha loron 7 fulan-fulan Juñu 2014 no loron 11 to’o 12 fulan-Juñu 2014 foin lalais ne’e hala’o dialogu ho komunidade sira kona-ba problema rai iha Suku Osolau Sub-Distritu Ossu Distritu Vikeke, Suku Com no Suku Daudere Sub Distritu Lospalos Distritu Lautem.

Iha Dialogu ne’ebé hetan mós parisipasaun hosi Xefe Estadu Maiór Falentil-Forsa Defesa Timor-Leste (F-FDTL) Falur Ratelaek ne’e organiza hosi ONG Belun, Search For Common Groun Comisaun Europia no ONG Forum Timor-Leste ne’e ho nia titulo “Rede Prevensaun no Responde Konflitu”.

Iha Dialogu ne’e SETP liu hosi ninia abertura hateten, rai hanesan baze legal ida ba ema hotu nia moris, tanba buat hotu tantu dezenvolvimentu ita halo iha rai nia leten. Tanba ne’e kestaun rai sai hanesan kestaun impotante ida iha Nasaun Timor-Leste.

Jaime husu mós ba komunidade sira hodi bele kria relasaun ne’ebé di’ak ho bizinu sira, tanba familia ne’ebé besik besik liu maka vizinu sorin-sorin

Jaime hateten, bainhira mosu problema ruma kona-ba rai husu atu rezolve ho ulun malirin Durante Senseblizasaun Komunidade sira prekupa liu kona-ba Validade sertifikadu anteriór sira hanesan sertifikadu Indonesia no sertifikadu Portugéza nian.

Nia esplika mós, bainhira komunidade sira iha sertifikadu sira ne’e tenki rai halo di’ak hodi sai hanesan referensia ba aban-bainrua nian, tanba sertifikadu sira ne’e bele sai mós hanesan evidensia ida bainhira iha ekipa sukat rai nian tuun ba sukat.

Senseblizasaun iha Lospalos
Iha loron 11 to’o loron 12 fulan-Juñu 2014 foin lalais ne’e hala’o mós programa haesan iha Suku Com no Suku Daudere Sub Distritu Lospalos distritu Lautem SETP hateten, hatan ba prekupasaun komunidade nian hirak ne’e SETP hateten, bainhira komunidade sira okupa rai no uma estadu nian ruma husu atu ba rezistu iha terras propriedade hodi bele halo arrendamentu ho estadu.

Jaime mós husu ba komunidade sira liu-liu ba sira ne’ebé baliza besik malu iha futuru maia tu labele kuda aihoris sira ne’e iha baliza, hanesan atu kuda hás harik tenki hatene kedas ninia distansia hás nia sanak to’o iha ne’ebé, hodi bele evita problema ba baliza. Bainhria iha aisanak ruma hosi baliza vizinu tama liu ba baliza sorin antes atu tesi husu malu halo di’ak ai-sanak ne’e bele tesi ka lae, tanba nia tama liu ba baliza sorin.

Hanesan komunidade Angelo fernandes Xavier hateten, oras ne’e dadaun komunidade sira barak maka okupa rai ho uma estadu, bainhira estadu presiza fatin no uma refere ninia prosesu ne’e oinsa.

Hanesan komunidade Augusto Berekasa hateten, lei ba rai iha ona, maibé oinsa atu rezolve problema hanesan sira neebe kuda hudi, au ho has iha baliza.*

Ananias Babo Horta
Media Officer SETP