Konsulta Públiku Relatoriu Inisial Konvensaun Internasional Direitu Sivil no Politiku Ne’ebé Hala’o hosi DNDHC MJ Finaliza iha Oe-cusse

Ministériu Justisa (MJ) liuhosi Diresaun Nasional Direitus Umanus no Cidadania (DNDHC) finaliza konsultasaun públiku iha Reziaun Autonomia Espesial Oe-cusse Ambenu (RAEOA) iha loron 30 Setembru 2016. Tuir planu lolos atu hala’o iha loron 27 Setembru 2016 maibe iha kestaun administrativu no presija hetan autorizasaun hosi superior RAEOA no Zona Espesial Ekonomia Sosial Merkadu.
Timor-Leste ratifika Kovensaun Internasional Direitu Sivil no Politika (KIDSP) iha loron 18 Setembru 2003, idepois de ratifikasaun, estadu iha obrigasaun hodi implementa inklui hato’o relatoriu ba Nasoens Unidos. Prosesu kompila informasaun KIDSP ne’e inklui konsultasaun públiku hodi nune’e hatene direta realidade implementasaun KIDSP no sei kompleta ho informasaun Inter-Ministerial balun.

“Ho prosesu konsultasaun ne’e ami mai rekolla informasaun balun nune’e bele kompila no produs esbosu relatoriu Inisial Konvensaun Internasional Direitu Sivil no Politiku, dehan Diretór DNDHC, Flaviano Moniz Leao bainhira hato’o objetivu konsultasaun, loron 30 Setembru iha Oe-cusse.
Iha loron hanesan mos prezensa hosi Sekretariu Rejional Asuntu Edukasaun no Solidaridade Sosial, Arsenio Bano halo abertura formalmente konsultasaun públiku. Iha nia intervensaun hatete, “Hau uluk aktivista ne’ebe hau hatene, konvensaun ne’e bainhira rai ida ratifika, sira iha obrigasaun halo relatoriu sobre subtansia sira, lalaok liberdade, diskriminasaun no privasidade ne’e oinsa, konvensaun tenki aplika iha kebijakan publiku, ne’e laos buat fasil.”

Antes fahe grupu hodi hetan informasaun, iha mós aprezentasaun sobre KIDSP hosi Diretór DNDHC, Flaviano Moniz Leão. Tuir mai alvu sira ne’ebe prezensa fahe ba grupu rua tuir area tematiku, grupu premeiru kona-ba identidade pesoal, reliziaun, grupu minoria no indizena nst (artigu 16, 18 no 27 KIDSP) fasilita hosi Xefi Departementu Divulgasaun, Jose Paulino Dias Ximenes no grupu segundu kona-ba siguransa no direitu partisipa asuntu públiku, direitu vota no kandidata an nst (artigu 17 no 25 DIDSP)fasilita husi Tekniku Superior, Carmelindo da Silva Caetano. Iha Konsultasaun ne’e partisipante sira hato’o informasaun tuir sira hatene no hare rasik no antes valida hodi reprezenta grupu nia hanoin sira iha diskusaun partisipativu no enerziku.

Konsultasaun ne’e partisipa hosi Sekretariu rejional asuntu edukasaun no solidaridade sosial, Arsenio Bano, Profesores, Xefi Suco, Sosiedade Sivil, Ekipa DNDHC inklui komunidade sira ne’ebé hela iha kapital Oe-cusse. (C).






Carmelindo da Silva Caetano
Tekniku Superior, DNDHC MJ